در دنیای امروز یکی از پرطرفدارترین رشته‌های تحصیلی، رشته مهندسی کامپیوتر است؛ رشد و پیشرفت سریع دنیای فناوری و کامپیوتر در سال‌ها و دهه‌های اخیر باعث شده تا نیاز به متخصصان در این حوزه در سطح جهان روز به روز افزایش پیدا کند. همین امر باعث شد که دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی معتبر برای پرورش نیروهای کاری متخصص و دارای مهارت، به آموزش رشته مهندسی کامپیوتر و گرایش‌های آن بپردازند و این افراد را به بازار کار تزریق کنند. اما آیا بازار کار رشته کامپیوتر به نحوی است که پذیرای خیل عظیم فارغ‌التحصیلان از این رشته باشد؟ آیا فرصت‌های شغلی مناسب برای فارغ‌التحصیلان از این رشته وجود دارد؟ در این مقاله از بلاگ هنرستان حسابداری پکت، قصد داریم وضعیت بازار کار این رشته را بررسی کرده و با موقعیت‌های شغلی مناسب برای افراد تحصیل کرده در این رشته آشنا شویم.
مهندس کامپیوتر کیست؟
به طور کلی به هر فردی که در رشته مهندسی کامپیوتر و یکی از گرایش‌های آن تحصیل کرده و فارغ‌التحصیل شده باشد، مهندس کامپیوتر گفته می‌شود. البته یک مهندس کامپیوتر باید از توانایی تحلیل و طراحی، بررسی مجموعه‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، عیب‌یابی و تعمیر و ساخت و راه‌اندازی دستگاه‌ها برخوردار باشد. رشته مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی در دو گرابش اصلی سخت‌افزار و نرم‌افزار و همچنین گرایش فناوری اطلاعات تدریس می‌شود. پیش از بررسی بازار کار رشته کامپیوتر و بررسی موقعیت‌های شغلی مربوط به آن به صورت مختصر با این گرایش‌ها آشنا می‌شویم.
کسانی می‌توانند در رشته کامپیوتر موفق شوند که بتوانند از دانش روز استفاده کنند
گرایش مهندسی نرم‌افزار
در این گرایش دانشجویان به مدت 4 سال در مورد زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف، سیستم‌های عامل و همچنین طراحی الگوریتم‌ها به کسب دانش و مهارت می‌پردازند. از این رو این گرایش برای افرادی مناسب است که از توانایی ساعت‌ها کار کردن با سیستم به منظور کدنوییسی، تحلیل و کار کردن با نرم‌افزارهای مختلف برخوردار هستند. در بین گرایش‌های مهندسی کامپیوتر، گرایش نرم‌افزار را می‌توان به عنوان روح این رشته در نظر گرفت زیرا متخصصان در آن با بخش‌های غیر ملموس کامپیوتر سر و کار دارند. بازار کار رشته کامپیوتر در گرایش نرم‌افزار وضعیت بسیار خوبی دارد به این شرط که افراد تنها به دروس تئوری دانشگاهی اکتفا نکرده و برای حرفه‌ای شدن در این زمینه به دنبال کسب مهارت باشند.
گرایش مهندسی سخت‌افزار
در این گرایش نیز دانشجویان به مدت 4 سال در زمینه طراحی و کنترل سخت‌افزاری، قطعات، بردها و تجهیزات سیستم‌های کامپیوتری به مطالعه می‌پردازند. در این گرایش بر خلاف گرایش نرم‌افزار، افراد با اجزای فیزیکی کامپیوتر سروکار دارند. در واقع افراد برای موفقیت در این رشته باید به درک درستی از قطعات و تجهیزات مختلف کامپیوتر رسیده و حتی بتوانند به طراحی آن‌ها بپردازند.
گرایش فناوری اطلاعات
یکی از محبوب‌ترین گرایش‌های مهندسی کامپیوتر در سال‌های اخیر است در ایران و دنیا رونق بسیار خوبی دارد. به این دلیل می‌توان گفت که بازار کار رشته کامپیوتر گرایش فناوری اطلاعات در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد چون درصد زیادی از فعالیت‌های انسان در دنیای امروز به IT یا فناوری اطلاعات مربوط می‌شود. البته این گرایش در دانشگاه‌های ایران با گرایش نرم‌افزار تفاوت زیادی نداشته و اغلب واحدهای درسی مشابه و مشترک هستند.
بیشتر بخوانید: گرایش های مهندسی کامپیوتر در مقطع کارشناسی و ارشد
ویژگی‌های لازم برای ورود به بازار کار رشته کامپیوتر
افرادی که در هر یک از گرایش‌های مهندسی کامپیوتر تحصیل کرده و فارغ‌التحصیل می‌شوند برای ورود به بازار کار رشته کامپیوتر به غیر از دانش تئوری باید از ویژگی‌های دیگری نیز برخوردار باشند:
- روحیه کار تیمی: یکی از لازمه‌های ورود به بازار کار رشته کامپیوتر و موفقیت در آن، برخورداری از روحیه کار تیمی است. پروژه‌ها و مشاغل مربوط به کامپیوتر معمولا به صورت گروهی و با مجموعه‌ای از افراد مختلف انجام می‌شود به همین دلیل برخورداری از روحیه کار تیمی برای هماهنگی با سایر افراد از اهمیت زیادی برخوردار است.
- هوش و توانایی حل مسئله: برخورداری از توانایی و صبر لازم برای مهارت حل مسئله پیچیده یکی از لازمه‌های موفقیت در بازار کار رشته کامپیوتر است.
- مسئولیت‌پذیری: این ویژگی نه تنها برای کار در حوزه کامپیوتر بلکه برای موفقیت در حوزه کاری از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
- روحیه جستجوگر: حوزه مربوط به علوم کامپیوتر روز به روز در حال پیشرفت و توسعه است به همین دلیل افراد برای ورود به بازار کار رشته کامپیوتر و کسب موفقیت در آن باید از روحیه جستجوگر برخوردار باشند و بتوانند اطلاعات، دانش و مهارت خود در این حوزه همواره به‌روز نگه دارند.
بیشتر بخوانید: رشته مهندسی کامپیوتر مناسب چه کسانی است؟
فرصت‌های شغلی و بازار کار رشته کامپیوتر
مشاغل و کسب و کارهای مختلفی که امروز وجود دارند هر کدام به نوعی به یک مهندس کامپیوتر به خصوص در حوزه نرم‌افزار نیاز دارند. گستردگی بازار کار رشته کامپیوتر و کاربردی بودن آن برای هر کسب و کار باعث شده تا نیاز به افراد کارشناس و متخصص در این حوزه روز به روز در حال افزایش باشد. همین امر باعث شده که بازار کار در زمینه کامپیوتر در وضعیت بسیار خوبی نسبت به سایر حوزه‌ها قرار داشته باشد و اغلب فارغ‌التحصیلان به شرط بالا بردن سطح مهارت‌های خود، بتوانند در یک مدت زمان نسبتا کوتاه وارد بازار کار شده و شغل مورد نظر خود را پیدا کنند.
همانطور که گفته شد بازار کار رشته کامپیوتر از گستردگی زیادی برخوردار بوده و با توجه به مهارت و علاقه افراد می‌تواند متفاوت باشد. از مهم‌ترین فرصت‌های شغلی که ممکن است برای یک مهندس کامپیوتر به وجود آید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهندسی ساخت
- مهندسی تولید
- پژوهشگر صنعتی
- طراحی سیستم
- اپراتور نرم‌افزار
- خدمات و تعمیرکار کامپیوتر
- مدیریت پروژه‌های کامپیوتری
- طراحی و راه‌اندازی برنامه‌های نرم‌افزاری
- توسعه دهنده نرم‌افزاری و سخت‌افزاری
- کارشناس سیستم (مانند کارشناس شبکه، کارشناس بانک اطلاعاتی و غیره)
افرادی که تحصیلات خود در رشته مهندسی کامپیوتر را تا مقطع دکترا ادامه دهند این امکان را دارند که به عنوان هیئت علمی وارد دانشگاه شده و مشغول به کار شوند. همچنین در صورتی که افراد مهارت‌های خود را به‌روز کرده و از توانایی بالا در کار کردن با چند زبان برنامه‌نویسی برخوردار باشند می‌توانند برای مهاجرت کاری به کشورهای توسعه یافته اقدام کنند. حتی این امکان وجود دارد که با حرفه‌ای شدن در کار، از داخل کشور برای شرکت‌های معتبر خارجی فعالیت کرده و کسب درآمد کرد.
بیشتر بخوانید: درآمد مهندس کامپیوتر در ایران چقدر است؟
قبل از ورود به رشته کامپیوتر می‌توانید آزمون شخصیت شناسی بدهید
وضعیت درآمد مهندسی کامپیوتر در ایران
بازار کار رشته کامپیوتر از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است به همین دلیل طیف متنوعی از حقوق و مزایا برای افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند وجود دارد. افرادی که به عنوان کارشناس نرم‌افزار، کارشناس فناوری اطلاعات، طراح وب، مهندس پشتیبان و کارشناس فنی فعالیت می‌کنند حقوق متوسط رو به بالا دریافت می‌کنند. افرادی که به عنوان مدیر فنی و پشتیبانی، سرپرست فناوری اطلاعات یا سرپرست انفورماتیک در یک سازمان یا شرکت فعالیت می‌کنند حقوق به مراتب بالاتری دریافت می‌کنند. به طور کلی می‌توان گفت که مهندسی کامپیوتر از نظر حقوق و درآمد جزو مشاغل سطح بالا به حساب می‌آید.
سخن آخر
رشد و پیشرفت فناوری در زمینه کامپیوتر در دهه‌ها و سال‌های اخیر شرایطی را فراهم کرده است که امروزه بسیاری از مشاغل و کسب و کارها به این تخصص برای موفقیت در حوزه کاری خود نیاز دارند. همین امر باعث شده تا بازار کار رشته کامپیوتر از وضعیت بسیار خوبی برخوردار باشد و افراد زیادی علاقمند به تحصیل و کسب مهارت در این رشته و گرایش‌های مربوط به آن باشند. البته اکتفا کردن به اصول تئوری دروس دانشگاهی برای موفقیت در بازار کار این رشته کافی نبوده و برای رسیدن به جایگاه و درآمد خوب، پشتکار و ارتقاء مهارت‌های عملی از اهمیت زیادی برخوردار است.
