شاخه‌ها و گرایش‌های رشته حسابداری، شما را به سمت مشاغل مختلفی سوق می‌دهد. بر ای کار کردن در کارخانجات، شرکت‌ها و واحدهای صنعتی و تولیدی، باید بتوانید حسابداری را بر اساس تولید و خرید و فروش مواد اولیه و محصولات، انجام دهید. به این منظور، گرایش حسابداری صنعتی به وجود آماده است که آینده شما را به عنوان یک حسابدار خبره، تحت تاثیر قرار می‌دهد.
تعریف حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی فرایندی است که به کمک آن، اطلاعات مالی شرکت‌های صنعتی جمع‌آوری، ثبت، تجزیه و تحلیل و ارائه می‌شود. در واقع، حسابداری صنعتی به منظور بهبود عملکرد مالی شرکت‌ها و همچنین تصمیم‌گیری‌های بهتر مدیران از اهمیت بالایی برخوردار است. در این حسابداری، اطلاعات مالی شرکت برای ارزیابی عملکرد مالی و ارزش گذاری به کار می‌رود.
به طور کلی، حسابداری صنعتی به دو دسته کلی حسابداری مالی و حسابداری مدیریتی تقسیم می‌شود که هر کدام دارای وظایف خاص خود هستند.
اهمیت حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی به عنوان یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین رشته‌های حسابداری، اهمیت فراوانی دارد. با این حال، می‌توان گفت که اهمیت حسابداری صنعتی در تأمین اطلاعات مالی دقیق و به موقع برای مدیران و سایر صاحبانو ذینفعان شرکت به‌ویژه برای تصمیم‌گیری‌های مالی و مدیریتی است.
همچنین، حسابداری صنعتی به منظور رعایت قوانین و مقررات مالی و مالیاتی، حفظ اعتبار و افزایش اعتماد عمومی نیز بسیار حائز اهمیت است. در کنار این موارد، حسابداری صنعتی با ارائه اطلاعات دقیق و به‌موقع، به بهبود عملکرد مالی شرکت و همچنین کاهش خطرات مالی کمک می‌کند. بنابراین، اهمیت حسابداری صنعتی در رشد و پیشرفت شرکت‌ها و صنایع بسیار بالاست.
بیشتر بخوانید: بهترین گرایش های رشته حسابداری و بازار کار آن
انواع حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی به دو دسته کلی حسابداری مالی و حسابداری مدیریتی تقسیم می‌شود. حسابداری مالی به منظور جمع‌آوری، ثبت و گزارش دقیق و به‌موقع اطلاعات مالی شرکت به‌کار می‌رود. این نوع حسابداری عمدتاً برای اطلاع‌رسانی به صاحبان مصلحت شرکت، بانک‌ها، مجریان سرمایه و نهادهای دولتی استفاده می‌شود. برای این منظور از ابزارهایی مانند صورت‌های مالی، دفاتر کل و فرعی، سیستم گزارش‌دهی مالی و گزارش‌های سالانه استفاده می‌شود.
در حالی که حسابداری مدیریتی برای ارائه اطلاعات مالی دقیق به مدیران شرکت به‌منظور تصمیم‌گیری‌های بهینه در مورد مدیریت شرکت استفاده می‌شود. این نوع حسابداری شامل ابزارهایی مانند بودجه‌ریزی، تحلیل هزینه، سودآوری، تحلیل نقطه سود، نقطه تعادل مالی و گزارش‌دهی مدیریتی است. در واقع، حسابداری مدیریتی به منظور بهبود مدیریت مالی و تصمیم‌گیری‌های بهتر و اصولی توسط مدیران به‌کار می‌رود.
اما به طور کلی، می توان حسابداری صنعتی را به 4 دسته زیر هم تقسیم کرد:
- حسابداری خرید
- حسابداری انبار
- حسابداری تولید
- حسابداری فروش
مراحل حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی شامل 4 مرحله اصلی است که عبارتند از:
- برنامه‌ریزی: در این مرحله، برنامه‌ریزی مالی برای شرکت صورت می‌گیرد. در این مرحله، برنامه‌های مالی به‌طور دقیق ترتیب می‌شود و اقدامات مورد نیاز برای رسیدن به اهداف مالی تعیین می‌شود.
- ثبت و پیگیری: در این مرحله، تراکنش‌های مالی شرکت ثبت و پیگیری می‌شوند. این شامل ثبت فاکتورها، چک‌ها، حواله‌ها و تراکنش‌های بانکی است. هدف این مرحله، دقت و صحت ثبت تراکنش‌ها است.
- گزارشگری: در این مرحله، اطلاعات مالی جمع‌آوری و گزارش می‌شود. این اطلاعات شامل صورت‌های مالی، گزارش سود و زیان، دفاتر کل و فرعی و دیگر گزارش‌های مالی است. هدف این مرحله، ارائه اطلاعات مالی دقیق و به‌موقع به صاحبان مصلحت و سایر نهادهای مرتبط است.
- کنترل و ارزیابی: در این مرحله، عملکرد مالی شرکت کنترل و ارزیابی می‌شود. این شامل تحلیل هزینه، سودآوری، تحلیل نقطه سود، نقطه تعادل مالی و سایر روش‌های ارزیابی عملکرد مالی شرکت است. هدف این مرحله، بهبود عملکرد مالی شرکت و کاهش خطرات مالی است.
روش‌های حسابداری صنعتی
روش‌های حسابداری صنعتی، به 2 دسته روش سنتی و روش جدید تقسیم می‌شوند. در روش سنتی، اطلاعات مالی در قالب دفاتر کل و فرعی و صورت‌های مالی دوره‌ای جمع‌آوری و ثبت می‌شوند. این روش، به دلیل پرهزینه بودن و نیاز به زمان و نیروی کار بالا، به طور تدریجی در حال کاهش است.
روش جدید حسابداری صنعتی، شامل استفاده از فناوری اطلاعات مانند نرم‌افزارهای حسابداری (تکنولوژی های جدید حسابداری)، بانکداری الکترونیکی و ارتباطات الکترونیکی است. این روش، برای جمع‌آوری، ثبت و پردازش اطلاعات مالی، به‌کار می‌رود. با استفاده از این روش، اطلاعات مالی در زمان کوتاهی جمع‌آوری، ثبت و پردازش می‌شود. همچنین، این روش قابلیت ارائه گزارش‌های دقیق و به‌موقع را دارد و نیاز به نیروی کار بالا را ندارد.
به طور کلی، استفاده از روش جدید حسابداری صنعتی، به منظور بهبود عملکرد مالی شرکت‌ها، کاهش هزینه‌ها و بهبود دقت و صحت اطلاعات مالی بسیار مفید است. همچنین، استفاده از فناوری اطلاعات، امکان ارتباط بیشتر و بهتر با صاحبان و ذینفعان، بانک‌ها و نهادهای دولتی را نیز فراهم می‌کند.
مزایا و معایب حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای مدیریت مالی شرکت‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
مزایای حسابداری صنعتی
- بهبود مدیریت مالی و افزایش درآمد و کاهش هزینه‌ها
- سرعت بالا، دقت و صحت دریافت اطلاعات مالی
- قرار گرفتن اطلاعات مالی در دسترس صاحبان و ذینفعان شرکت، بانک‌ها، مجریان سرمایه و نهادهای دولتی
- بهبود سیستم گزارش‌دهی مالی و مدیریتی شرکت‌ها
معایب حسابداری صنعتی
- نیاز به مدیریت حسابداری صحیح و دارای تخصص بالا
- هزینه‌های اولیه برای برپایی سیستم حسابداری و استخدام نیروی کار حسابداری و حسابرسی (چگونه حسابرس شویم؟)
- وجود ریسک ناشی از اشتباهات حسابداری که می‌تواند به اخلال در عملکرد مالی شرکت‌ها منجر شود
- هزینه و زمان برای حفظ و به‌روزرسانی سیستم حسابداری به‌طور مداوم
در کل، حسابداری صنعتی از مزایای قابل توجهی دارد و به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ابزارهای مدیریت مالی شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، همان‌طور که اشاره شد، نیاز به تخصص و دقت بالا دارد و هزینه‌های بالایی را نیز به‌همراه دارد.
بیشتر بخوانید: حقوق حسابداران در ایران در سال 1402
چگونه حسابدار صنعتی شویم؟
برای تبدیل شدن به یک حسابدار صنعتی، دانش‌آموزان پایه نهم به دهم متوسطه، می‌توانند در هنرستان حسابداری پیش‌دانشگاهی (هنرستان فناوری مالی پکت) ثبت نام کنند. تمامی دانش آموزان هم با گذراندن سال تحصیلی هنرستان حسابداری، می‌توانند دیپلم رشته حسابداری را کسب کنند.
علاوه بر دیپلم حسابداری، دانش‌آموزان می‌توانند از دوره‌های آموزش نرم‌افزارهای حسابداری صنعتی مختلف نیز استفاده کنند. در نهایت، پس از اتمام دوره‌های آموزشی، داشتن تجربه کاری و کسب گواهی‌نامه‌های مرتبط با حسابداری و مدیریت مالی می‌توانند به یک حسابدار صنعتی موفق تبدیل شوند.
